Những con số ấn tượng
Các phong trào giúp đỡ hộ nghèo, xây dựng các mô hình sản xuất, tổ chức dạy nghề và thực hiện chính sách hỗ trợ giống cây trồng, vật nuôi đã mang lại hiệu quả rõ nét. Trong 10 xã đạt chuẩn nông thôn mới của năm 2015, xã nào cũng có tỷ lệ hộ nghèo giảm mạnh từ 6 đến 10%, cao hơn mức bình quân chung của tỉnh từ 2 đến 5%.
Điển hình như xã vùng cao Thượng Lâm giảm tỷ lệ hộ nghèo từ 52,1% xuống còn 9,2%; xã Tân Trào (Sơn Dương) giảm từ 34,6% xuống còn 2,83%, bình quân mỗi năm giảm trên 6%; xã Bình Xa (Hàm Yên) giảm từ 19% xuống còn 4,1%; xã Tràng Đà (thành phố Tuyên Quang) tỷ lệ hộ nghèo 5,2%, hết năm 2015 trở thành xã duy nhất trong các xã điểm không còn tình trạng hộ nghèo.
Tuyến đường bê tông thôn Lũng, xã Mỹ Bằng huyệnYên Sơn (ảnh trên). |
Theo anh Quan Văn Phùng, Chủ tịch UBND xã Thượng Lâm (Lâm Bình), thực hiện tiêu chí 11 (về hộ nghèo) Thượng Lâm làm rất kỹ phần rà soát, đánh giá nguyên nhân nghèo, từ đó mới có giải pháp hỗ trợ giúp đỡ họ thoát nghèo. Theo định hướng của tỉnh, Thượng Lâm lấy hộ nghèo làm chủ thể, thôn bản có hộ nghèo là trọng tâm, từ đó hỗ trợ những hộ khó khăn về vốn, chuyển đổi vật nuôi, cây trồng...
Anh Giang Mạnh Hùng, Bí thư Đảng ủy xã Bình Xa (Hàm Yên) cho biết, 3 yếu tố cơ bản giúp Bình Xa giảm tỷ lệ hộ nghèo chính là hoàn thiện kết cấu hạ tầng tạo đà cho sản xuất phát triển; tập trung phát triển sản xuất hàng hóa và lồng ghép nguồn vốn hỗ trợ. Thực hiện tiêu chí giảm nghèo, Ban chỉ đạo nông thôn mới phân công cụ thể cho từng tổ chức đoàn thể, cán bộ xã, thôn trực tiếp giúp đỡ theo từng nhóm hộ.
Gia đình anh Phạm Văn Rẫn, thôn Vĩnh Tân, xã Tân Trào (Sơn Dương) không chỉ là hộ khá trong phát triển kinh tế của thôn, mà còn biết giúp đỡ hộ nghèo. Anh Rẫn chia sẻ, để hộ dân thoát nghèo vững chắc cần phải có sự chung tay của cả cộng đồng. Tại thôn Vĩnh Tân, mỗi khi một hộ gia đình, đặc biệt là hộ gia đình chính sách, hộ nghèo, hộ đơn thân, có việc, các đoàn thể trong thôn mỗi người một chân một tay, giúp công giúp của; hộ gần đường có điều kiện bán hàng thì giúp cho vay vốn, nhà có ruộng nhưng thiếu sức kéo hỗ trợ bằng hình thức vay trâu trả nghé...
Bài học từ công tác giảm nghèo
Theo Ban chỉ đạo xây dựng nông thôn mới tỉnh, những bài học từ công tác giảm nghèo qua việc thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới, đó là: đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền, nâng cao nhận thức của cộng đồng dân cư về chính sách giảm nghèo bền vững. Ngoài việc phát huy tinh thần tương thân, tương ái trong cộng đồng và sự nỗ lực vươn lên của chính các hộ nghèo để thoát nghèo, thì việc tích cực huy động mọi nguồn lực, lồng ghép chương trình dự án tăng thêm vốn đầu tư để phục vụ công tác giảm nghèo. Cùng với đó vận động hộ nghèo tự nhận thức về trách nhiệm bản thân để chủ động, nỗ lực vươn lên thoát nghèo và thoát nghèo bền vững.
Ông Vũ Văn Đước, thôn Đại Đồng, xã Ngọc Hội (Chiêm Hóa) đầu tư phát triển chăn nuôi lợn, gà |
Đánh giá đúng nguyên nhân dẫn đến nghèo của các hộ, từ đó xác định giải pháp giảm nghèo cho từng hộ gia đình cũng là bài học từ chương trình xây dựng nông thôn mới. Thông qua rà soát, điều tra xác định chính xác đối tượng thụ hưởng chính sách đảm bảo công khai, chặt chẽ, đúng đối tượng; qua đó phân loại chính sách tác động đến từng nhóm đối tượng cụ thể để hỗ trợ. Phối hợp với các doanh nghiệp, các tổ chức chính trị xã hội, huy động ngày công, vật liệu để xóa nhà tạm, nhà dột nát và hỗ trợ phát triển sản xuất. Quá trình thực hiện chính sách hỗ trợ cho vay có hoàn trả, có điều kiện và có thời hạn; góp phần tăng tính hiệu quả của chính sách hỗ trợ, hạn chế tình trạng trông chờ, ỷ lại của đối tượng thụ hưởng. Tiếp nữa, thực hiện chính sách “cho cần câu” trang bị kiến thức, kỹ năng, cách làm; hỗ trợ giống cây trồng vật nuôi đầu tư vào sản xuất; thực hiện chính sách giúp con em hộ nghèo đến trường, tạo môi trường thuận lợi cho làm ăn, học tập cho con em các hộ nghèo tự lực vươn lên thoát nghèo.
Trong quá trình thực hiện công tác giảm nghèo, các xã điểm đều xuất hiện những mô hình tốt, cách làm hay, sáng tạo và hiệu quả. Điều quan trọng là các xã điểm đã làm tốt công tác phát huy dân chủ, tổ chức chỉ đạo đồng bộ, quyết liệt các chính sách giảm nghèo theo từng quý, từng năm.