Là 01 trong 05 nội dung được định hướng cụ thể trong Đề án Tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững. Thời gian qua, Tuyên Quang đã rà soát, điều chỉnh quy hoạch phân 3 loại rừng (đặc dụng, phòng hộ, sản xuất) gắn với điều chỉnh quy hoạch bảo vệ và phát triển rừng giai đoạn 2011-2020, bổ sung quy hoạch đến năm 2025.

Diện tích rừng trồng gỗ nguyên liệu toàn tỉnh hiện có 119.268 ha, là một trong 3 tỉnh có sản lượng gỗ lớn nhất vùng Trung đu miền núi phía Bắc, chiếm trên 23% sản lượng khai thác toàn vùng. Giá trị sản xuất ngành lâm nghiệp năm 2017 đạt trên 996 tỷ đồng, bình quân giai đoạn 2013-2017 tăng 7,4%/năm, giá trị thu nhập trên một hecta đất rừng sản xuất năm 2017 đạt 53,15 triệu đồng/ha/chu kỳ 7 năm, tốc độ tăng bình quân giai đoạn 2013-2017 là 9,4%/năm.

Chăm sóc rừng keo theo mô hình cây gỗ lớn kết hợp với kinh doanh gỗ nguyên liệu tại huyện Yên Sơn

Thông qua các cơ chế chính sách trong việc mời gọi đầu tư, Tuyên Quang đã có nhiều dự án đầu tư vào lĩnh vực sản xuất, chế biến lâm nghiệp. Từ việc gắn kết giữa người trồng rừng với các đơn vị sản xuất, Tuyên Quang đã xây dựng thành công chuỗi giá trị của các sản phẩm từ công nghiệp chế biến và thương mại, tạo bước đột phá mới trong hoạt động sản xuất, kinh doanh lĩnh vực lâm nghiệp của tỉnh.

Gia đình anh Phan Văn Thuế là một trong những hộ nông dân đầu tiên ở xã Nhữ Hán, huyện Yên Sơn tham gia Dự án quản lý rừng bền vững và được cấp chứng chỉ rừng theo tiêu chuẩn Quốc tế (FSC). Những hộ tham gia trồng rừng như gia đình anh được hướng dẫn quy trình từ khâu trồng, chăm sóc và thu hoạch sản phẩm từ lâm nghiệp. Cách làm này khác xa so với phương thức sản xuất truyền thống như trước kia, đặc biệt là việc nâng cao lợi nhuận trên mỗi diện tích rừng so với cách làm truyền thống.

Đồng chí Nguyễn Xuân Cường - Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thăm dây chuyền sản xuất gỗ của Công ty cổ phần Woodsland

Dự án quản lý rừng bền vững và chứng chỉ rừng theo tiêu chuẩn Quốc tế là Dự án đầu tư vào lĩnh vực lâm nghiệp lần đầu tiên được triển khai tại tỉnh Tuyên Quang. Đặc biệt, Dự án còn hướng các hộ trồng rừng ở Tuyên Quang bảo vệ môi trường sinh thái và hệ động, thực vật trong những vùng rừng đã được cấp chứng chỉ. Để Dự án này sớm đi vào hoạt động, ngay từ đầu năm 2016 Công ty CP Woodsland đã chủ động phối hợp với các chuyên gia của tổ chức GFA của Đức để đánh giá hệ sinh thái rừng tại 03 huyện trên địa bàn tỉnh. Đây là dự án có quy mô lớn, người nông dân tham gia trồng rừng nằm trong dự án sẽ được cấp chứng chỉ rừng và được Công ty bao tiêu toàn bộ nguyên liệu sau thu hoạch, với giá trị tăng cao hơn 10 - 15% so với giá thị trường. Qua gần 3 năm triển khai Dự án, Tuyên Quang đã có trên 18 nghìn ha rừng trồng được cấp chứng chỉ rừng theo tiêu chuẩn Quốc tế (FSC).

Để thu hút các doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực chế biến lâm sản, tỉnh Tuyên Quang đã hoàn thành quy hoạch phân 3 loại rừng giai đoạn 2016-2025. Đồng thời, tiến hành giao đất, giao rừng để người dân chủ động tổ chức sản xuất kinh doanh, liên kết giữa người dân với các doanh nghiệp. Bằng các cơ chế chính sách mời gọi đầu tư vào lĩnh vực phát triển công nghiệp chế biến. Đến nay, toàn tỉnh có 5 doanh nghiệp đang trực tiếp bao tiêu nguyên liệu cho người dân để tổ chức sản xuất, kinh doanh, 230 cơ sở chế biến sản xuất gỗ, điển hình như: Công ty cổ phần giấy An Hòa, công suất tiêu thụ hơn 500 nghìn m3 gỗ nguyên liệu giấy và 195 nghìn tấn nguyên liệu sợi dài/năm; Công ty cổ phần Woodsland Tuyên Quang, công suất 170 nghìn m3 sản phẩm xuất khẩu/năm, nhu cầu nguyên liệu khoảng hơn 210 nghìn tấn nguyên liệu gỗ xẻ; Nhà máy đũa Phúc Lâm, công suất 250 triệu sản phẩm/năm, nhu cầu về nguyên liệu 10 nghìn m3 gỗ bồ đề; Nhà máy đũa tre, giấy đế và bột giấy Na Hang, công suất 7.500 tấn sản phẩm, nhu cầu nguyên liệu từ 25 đến 30 nghìn tấn/năm... Các nhà máy, cơ sở chế biến gỗ cơ bản phù hợp quy hoạch vùng nguyên liệu, góp phần khích lệ người trồng rừng yên tâm đầu tư phát triển rừng gắn kết chặt chẽ với thị trường tiêu thụ.

Ông Hoàng Minh Sơn, Giám đốc đối ngoại Công ty Cổ phần Giấy An Hòa cho biết: Với 800 nghìn m3 gỗ rừng được khai thác mỗi năm và tạo ra việc làm cho trên 90 nghìn lao động tại các vùng nông thôn là con số ấn tượng của tỉnh Tuyên Quang trong khai thác tiềm năng, thế mạnh về rừng, tác động trực tiếp đến việc thu hút đầu tư vào lĩnh vực công nghiệp chế biến lâm sản và thương mại. Người dân yên tâm khi tham gia trồng rừng, doanh nghiệp có được vùng nguyên liệu đảm bảo cho hoạt động sản xuất, kinh doanh, xuất khẩu sản phẩm ra thị trường các nước trên thế giới. Đây là bài toán đã có lời giải cho hướng đi mới ở Tuyên Quang về phát triển kinh tế rừng bền vững./.