Một tuyến giao thông xã Thượng Lâm
Để về đích nông thôn mới nâng cao trong năm 2023, xã Thượng Lâm đang huy động các nguồn lực để thực hiện 12 tiêu chí chưa đạt gồm: (Quy hoạch; Giao thông; Thủy lợi và phòng, chống thiên tai; Giáo dục; Văn hóa; Cơ sở hạ tầng thương mại nông thôn; Thu nhập; Nghèo đa chiều; Tổ chức sản xuất và phát triển kinh tế nông thôn; Y tế; Môi trường, Chất lượng môi trường sống). Đối với tiêu chí trường học: đầu tư xây dựng 12 phòng học, phòng chức năng Trường Tiểu học, xây dựng 01 bể bơi, mua sắm một số trang thiết bị dạy học phục vụ công tác giảng dạy tại Trường tiểu học. Đối với tiêu chí về giao thông, đường xã: Sửa chữa, lắp đặt bổ sung 02 biển báo, 04 biển chỉ dẫn, xây dựng 1,8 km đường điện chiếu sáng, trồng 1,8 km cây xanh; đường thôn: sửa chữa 1,2 km, lắp đặt 02 biển báo, 05 biển chỉ dẫn, trồng 5,0 km cây xanh, xây dựng 3,0 km đường điện thắp sáng, trồng 3,0 km đường hoa; đường ngõ xóm: Bê tông hóa 0,508 km theo Nghị quyết số 03/2021/NQ-HĐND ngày 16/7/2021 của Hội đồng nhân dân tỉnh. Ngoài ra còn hỗ trợ 20 hộ nghèo, cận nghèo sửa chữa, nâng cấp nhà ở; tuyên truyền, vận động, hướng dẫn 96 hộ chỉnh trang nhà ở, khuôn viên, cải tạo vườn tạp thành vườn kinh tế…
Đến nay kết cấu hạ tầng kinh tế của xã được đầu tư cơ bản đáp ứng nhu cầu sinh hoạt và sản xuất của người dân: đường xã, liên xã đã được nhựa hóa, bê tông hóa, đạt 100%; 4,21 km/4,21 km đường ngõ, xóm được cứng hóa, đảm bảo sáng - xanh - sạch - đẹp; 15,96 km/15,96 km đường trục chính nội đồng được cứng hóa, đạt 100%; các tuyến kênh mương khác được nạo vét, khơi thông dòng chảy thường xuyên bảo đảm 100% diện tích sản xuất nông nghiệp của nhân dân được tưới tiêu chủ động. Năm 2023 phấn đấu thu nhập bình quân đầu người đạt 52 triệu đồng/người/năm; tỷ lệ hộ nghèo đa chiều giảm còn 7,89%.
Ðiểm nhấn ấn tượng là Thượng Lâm có diện tích đồi rừng tương đối lớn, lâm nghiệp cũng được xác định là thế mạnh trong phát triển kinh tế của xã, đây là tiềm năng lớn để chuyển dịch theo hướng sản xuất hàng hóa. Để chủ động trong phát triển kinh tế rừng, chính quyền xã đã phối hợp Sở Khoa học và Công nghệ, triển khai Đề tài “Nghiên cứu khôi phục, bảo tồn cây Lim xẹt hoa vàng và cây Lôi khoai lá đỏ” tại các thác Khuổi Nhi, xã Thượng Lâm, đây là những loài cây bản địa đa tác dụng, vừa lấy gỗ, vừa là cây dược liệu, tạo cảnh quan môi trường… Việc triển khai thực hiện có hiệu quả công tác trồng và bảo vệ rừng đã tạo cho nhiều vùng đất trống được phủ xanh, đồng thời tạo việc làm, tăng thu nhập cho người dân, góp phần giảm nghèo, cải tạo được môi trường sinh thái và tạo điều kiện thúc đẩy kinh tế - xã hội ở địa phương phát triển. Qua đó, góp phần đẩy nhanh tiến độ thực hiện hoàn thành các tiêu chí xây dựng nông thôn mới.
Không chỉ quan tâm đến phát triển sản xuất, Thượng Lâm còn khuyến khích và tạo điều kiện để phát triển văn hoá, du lịch. Văn hóa truyền thống của đồng bào các dân tộc tại xã Thượng Lâm khá phong phú và đa dạng, đặc biệt là vốn truyện cổ tích, truyền thuyết dân gian. Hầu như ngọn núi, con sông, con suối nào cũng có sự tích gắn với địa danh nơi đó. Nhiều hiện tượng thiên nhiên được lý giải sinh động. Công cuộc chinh phục thiên nhiên và cuộc đấu tranh chống áp bức, bóc lột, chống ngoại xâm trong truyện cổ tích, truyền thuyết dân gian cùng rất nhiều câu chuyện truyền miệng nửa thực, nửa hư càng làm cho vùng đất có sức hút mãnh liệt đối với những ai yêu thiên nhiên, truyền thống văn hóa, nhân văn, ưa khám phá những miền đất lạ.
Homestay Anna xã Thượng Lâm
Đến với Thượng Lâm là đến với mảnh đất gắn với bao câu chuyện cổ tích, huyền thoại du khách sẽ được nghe những câu chuyện về nàng Tiên - chú Khách, về sự tích hoa Phặc Phiền, sự tích đèo Ái Au kể về cuộc tình duyên ngắn ngủi của người con gái ở xã Trùng Khánh và chàng trai ở xã Thượng Lâm, sự tích về chiếc Cầu Da, truyền thuyết về 99 ngọn núi… Với tiềm năng du lịch phong phú, những năm gần đây cấp ủy, chính quyền xã Thượng Lâm, huyện Lâm Bình đã chú trọng đến việc phát huy lợi thế của các di tích danh thắng cấp Quốc gia và các điểm du lịch sinh thái tuyệt đẹp mà thiên nhiên ban tặng cho địa phương để làm điểm nhấn tạo nên sức hút, phát triển du lịch trên vùng đất sơn thủy hữu tình này. Không chỉ nổi tiếng bởi thiên nhiên đã ban tặng cho nơi đây những phong cảnh tuyệt đẹp được bao bọc bởi những dãy núi trùng trùng, điệp điệp gắn với truyền thuyết về Phượng hoàng bay về làm tổ mà Thượng Lâm còn là nơi lưu giữ những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc. Du lịch văn hóa tâm linh cũng là một trong những tiềm năng lớn của xã. Hiện nay, trên địa bàn xã còn lưu giữ được ngôi chùa Phúc Lâm đây là ngôi chùa có niên đại từ khá lâu, mang đậm nét văn hóa của đồng bào dân tộc vùng cao. Chùa Phúc Lâm nằm ở thôn Nà Tông, là một ngôi chùa cổ được xây dựng từ thời nhà Trần, vào khoảng thế kỷ XIII - XIV. Chùa đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là di tích cấp quốc gia. Đặc biệt trên địa bàn xã còn giữ gìn được những ngôi nhà sàn truyền thống rất đẹp đã tạo ấn tượng rất tốt trong lòng du khách gần xa mỗi khi được nghỉ lại trên những ngôi nhà sàn của đồng bào dân tộc Tày nơi đây.
Được sự giúp đỡ, tạo điều kiện của cấp ủy, chính quyền địa phương đến nay trên địa bàn xã đã hình thành hai điểm du lịch cộng đồng Homestay với 6 hộ gia đình tham gia. Để nâng cao chất lượng phục vụ và thu hút du khách đến với Lâm Bình, Thượng Lâm và lưu trú tại các điểm du lịch cộng đồng trên địa bàn xã, gia đình anh Ma Văn Nghị và các hộ cùng làm du lịch cộng đồng đã chủ động sưu tầm những vật dụng, công cụ lao động sản xuất truyền thống của người dân các dân tộc về trưng bày để du khách thăm quan, tìm hiểu. Đồng thời tìm tòi, sáng tạo ra những sản phẩm du lịch độc đáo tạo ấn tượng cho du khách như: cốc, chén, rổ, rá làm bằng tre, mây tre đan… Ngoài du lịch cộng đồng homestay còn có nhiều hộ gia đình đầu tư mua sắm thuyền du lịch phục vụ đưa đón du khách đi thăm quan trên khu vực lòng hồ thủy điện Tuyên Quang. Hiện nay trên địa bàn xã có 7 hộ có thuyền tham gia hoạt động du lịch với khoảng 15 thuyền. Cùng với việc đưa đón du khách đi thăm quan, một số hộ đã biết kết hợp làm thêm dịch vụ ăn, uống phục vụ du khách. Phối hợp với các địa phương lân cận tạo ra những tua, tuyến du lịch hấp dẫn để thu hút du khách đến với địa phương ngày càng đông hơn. Qua đó, tạo ra việc làm và thu nhập cho người dân địa phương.
Tiêu chí Chất lượng môi trường sống cũng được nâng cấp, chính quyền và các đoàn thể xã Thượng Lâm đã vận động người dân thay đổi thói quen sinh hoạt, hạn chế sử dụng sản phẩm nhựa dùng một lần và túi nilon; xây dựng hố rác tại gia đình. Với các hình thức tuyên truyền ngày càng được đổi mới, đa dạng như: tuyên truyền trên loa truyền thanh; sinh hoạt câu lạc bộ, chi hội; tổ chức các lớp tập huấn nâng cao kỹ năng, phân loại xử lý rác thải ngay tại gia đình; tuyên truyền về nguy cơ, tác hại của rác thải nhựa gây ra đối với môi trường sống và sức khỏe con người; hướng dẫn, thực hành phân loại xử lý rác trực tiếp tại các hộ dân … diện mạo nông thôn Thượng Lâm có nhiều đổi thay, đường làng, ngõ xóm bê tông hóa sạch đẹp. Công tác xã hội hóa, vận động nhân dân xây dựng công trình “ Thắp sáng đường quê” được thực hiện tại 12/14 thôn bản; có 2 thôn, Bản Chợ và thôn Nà Liềm đã có bóng cao áp nên không thực hiện. Công trình có tổng chiều dài hơn 18.550 m, với 750 bóng điện chiếu sáng, công trình được thiết kế, đầu tư trang thiết bị đảm bảo kỹ thuật, với tổng kinh phí là gần 800 triệu đồng; Trong đó Đoàn thanh niên xã Thượng Lâm, đóng góp được trên 71 triệu đồng với gần 400 ngày công. Ánh điện từ những công trình “Thắp sáng đường quê” đã góp phần chiếu sáng nhiều tuyến đường liên thôn. Qua đó đã làm thay đổi bộ mặt và diện mạo nông thôn của xã ngoài việc giúp nhân dân đi lại thuận tiện cho nhân dân, công trình còn góp phần đảm bảo an ninh, trật tự, an toàn giao thông và làm đẹp cảnh quan, đường làng ngõ xóm, đây là động lực tiếp sức để nhân dân trong xã thực hiện và giữ vững, chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới.
Việc hoàn thành các tiêu chí NTM nâng cao cũng là cơ hội để Thượng Lâm tiếp tục tiến lên, xây dựng thành xã NTM kiểu mẫu trước năm 2025./.