Nông thôn đổi mới từ lòng dân

Những tuyến đường được mở rộng, sạch, đẹp góp phần bảo đảm an toàn giao thông và thông thương hàng hóa; những cây cầu vững chãi được xây mới giúp nhân dân đi lại thuận tiện, trường học xanh, sạch, đẹp, khang trang, hiện đại... là những nét đổi thay mạnh mẽ ở xã Xuân Hòa, huyện Xuân Trường, tỉnh Nam Định trong thực hiện xây dựng NTM.

Cách đây hơn 10 năm, Xuân Hòa thuộc diện xã nghèo, vùng sâu vùng xa, khó khăn của huyện Xuân Trường; là vùng trũng trong xây dựng NTM vì thiếu các tiềm năng, điều kiện để phát triển và xuất phát điểm thấp (chỉ đạt 7/19 tiêu chí vào năm 2010). Thế nhưng hiện nay, Xuân Hòa là một trong những xã đầu tiên trong tỉnh đạt chuẩn xã NTM nâng cao vào năm 2020 và đang trên đường tiến lên xây dựng NTM kiểu mẫu của tỉnh Nam Định.

Đồng chí Phạm Quang Ngọc, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Xuân Hòa, khẳng định: Xuân Hòa khởi sắc được như ngày hôm nay là nhờ phần lớn công sức của nhân dân chung tay xây dựng. Chặng đường 10 năm xây dựng NTM và NTM nâng cao, Xuân Hòa đã huy động vốn xã hội hóa gần 86 tỷ đồng. Bên cạnh đó, nhân dân còn tham gia hàng chục nghìn ngày công lao động, hiến 39,6ha đất để làm cầu, đường giao thông nông thôn và đường nội đồng. 

Một góc xã nông thôn mới Xuân Hòa (huyện Xuân Trường, tỉnh Nam Định) nhìn từ trên cao.

Phong trào nhân dân chung sức xây dựng NTM đã lan tỏa và phát triển mạnh mẽ trong toàn tỉnh Nam Định. Trong gần 3.200 tỷ đồng toàn tỉnh Nam Định huy động thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng NTM năm 2020 thì nhân dân đóng góp khoảng 350 tỷ đồng. Đặc biệt, với sự chỉ đạo quyết liệt của tỉnh, sự chủ động huy động nguồn lực của các địa phương và tự nguyện đóng góp của người dân, đến nay, Nam Định không còn nợ đọng xây dựng cơ bản trong xây dựng NTM và không có đơn thư trái chiều của nhân dân về sự đóng góp chung tay xây dựng NTM.

Quê hương khởi sắc và sự chuyển dịch mạnh mẽ của cơ cấu kinh tế trong xây dựng NTM góp phần làm tăng giá trị sống cả về tinh thần và vật chất của người dân. Thời gian qua, Nam Định đã xây dựng được 151 cánh đồng lớn ổn định để sản xuất hàng hóa tập trung với tổng diện tích 11.000ha, trong đó 68 cánh đồng liên kết chuỗi giá trị với diện tích hơn 800ha; 313 trang trại chăn nuôi... Nuôi trồng thủy sản chuyển dịch sang nuôi thâm canh áp dụng quy trình VietGAP, hình thành các vùng nuôi tập trung với tổng diện tích nuôi đạt 16.150ha; đẩy mạnh phát triển sản phẩm nông nghiệp, phi nông nghiệp, dịch vụ có lợi thế ở mỗi địa phương theo chuỗi giá trị. Nhờ vậy, thu nhập bình quân theo đầu người khu vực nông thôn của tỉnh đạt hơn 52 triệu đồng/người/năm (năm 2020); tỷ lệ hộ nghèo giảm từ 5,7% (năm 2016) xuống còn gần 1% (năm 2020).

Phát huy vai trò chủ thể của nhân dân

Giai đoạn 2020-2025, trong thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng NTM nâng cao, kiểu mẫu, Nam Định phấn đấu đến hết năm 2020, toàn tỉnh có từ 25% số xã, thị trấn đạt chuẩn NTM nâng cao, 10 mô hình NTM kiểu mẫu. Năm 2025 có ít nhất 50% số xã, thị trấn trở lên đạt chuẩn NTM nâng cao; 25% số xã, thị trấn trở lên đạt chuẩn NTM kiểu mẫu và 50% số huyện đạt chuẩn NTM nâng cao.

Đồng chí Nguyễn Sinh Tiến, Phó giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Nam Định cho biết: “Để đạt được mục tiêu đề ra, UBND tỉnh Nam Định đã yêu cầu các cấp, các ngành tập trung lãnh đạo, chỉ đạo mạnh mẽ hơn nữa; tiếp tục huy động sự tham gia của cả hệ thống chính trị và các tầng lớp nhân dân trong xây dựng NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu. Trong đó, cần đặc biệt chú trọng đến tuyên truyền, vận động, nâng cao vai trò của nhân dân, coi đây là một trong những nhân tố quyết định đến thắng lợi sớm đưa Nam Định trở thành tỉnh NTM kiểu mẫu”.

Theo đó, cấp ủy, chính quyền các cấp đã tập trung xác định rõ nhiệm vụ, phát huy vai trò của các tổ chức trong tuyên truyền, vận động, tập hợp nhân dân như: Mặt trận Tổ quốc các cấp tích cực tuyên truyền, vận động nhân dân phát huy quyền làm chủ, thực hiện chức năng giám sát, chỉ đạo, hướng dẫn hoạt động của các ban thanh tra nhân dân, ban giám sát cộng đồng; đẩy mạnh thực hiện pháp lệnh dân chủ ở cơ sở... Tổ chức ký giao ước thi đua thực hiện Cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng NTM, đô thị văn minh’’ gắn với Phong trào “Xây dựng khu dân cư 5 không”; hội cựu chiến binh thực hiện tốt Phong trào “Hội cựu chiến binh chung sức xây dựng NTM, đô thị văn minh”, Phong trào “Cựu chiến binh tham gia bảo vệ môi trường”.

Chúng tôi được biết, hiện nay, nhiều xã, phường, thị trấn trên địa bàn tỉnh Nam Định đã xác định tiếp tục thực hiện tốt công tác tuyên truyền, vận động phát huy vai trò làm chủ của nhân dân trong xây dựng NTM theo các biện pháp: Công khai nguồn tài chính và kinh phí đầu tư các công trình, phần việc; thực hiện phương châm “dân cần, dân biết, dân bàn, dân làm, dân giám sát, dân hưởng lợi", “nhân dân làm, nhà nước hỗ trợ; người dân làm chủ thể, nhà nước định hướng, hướng dẫn, tổ chức và hỗ trợ thực hiện”.