Nền kinh tế Trung Quốc đang đẩy nhanh quá trình chuyển đổi sang mô hình tăng trưởng mới theo đuổi chất lượng cao hơn và cơ cấu tốt hơn trong kỷ nguyên mới. Năm 2017, Trung Quốc bắt đầu thực hiện chiến lược tái thiết nông thôn nhằm giải quyết sự mất cân bằng giữa thành thị và nông thôn và giữa các vùng.
Bốn năm sau, Trung Quốc tuyên bố đã giành được thắng lợi hoàn toàn trong cuộc chiến chống đói nghèo, bắt đầu một hành trình mới nhằm thúc đẩy toàn diện quá trình hồi sinh nông thôn. Ngày càng có nhiều “nông dân mới”, phần lớn là thanh niên có học vấn cao với những ý tưởng và kỹ năng mới, bắt đầu di cư từ các thành phố lớn về nông thôn. Họ đang đưa các khu vực thành thị và nông thôn đến gần nhau hơn và giải quyết các thách thức bằng các giải pháp sáng tạo.
Ảnh minh họa
Xét cho cùng, trong vài thập kỷ qua, việc theo đuổi giáo dục đại học và sau đó định cư ở khu vực thành thị chủ yếu được các gia đình nông thôn Trung Quốc coi là lối thoát tốt nhất cho con cháu họ. Khi người lao động nhập cư ở nông thôn đổ xô đến các trung tâm thành thị để tìm kiếm cơ hội tốt hơn, họ tìm cách sử dụng thu nhập khiêm tốn từ công việc nhà máy hoặc xây dựng để cải thiện tình hình tài chính của gia đình. Dòng lao động này đã thúc đẩy sự mở rộng nhanh chóng của nền kinh tế đô thị.
Khi dân số Trung Quốc già đi, việc chuyển đổi kỹ thuật số trong nông nghiệp sẽ bù đắp một cách hiệu quả sự thiếu hụt nhân viên. Chi phí gieo hạt đã giảm hơn 37% nhờ robot chạy bằng năng lượng mới. Trên thực tế, chi phí từ làm cỏ đến bón phân đều giảm, giúp tăng thu nhập cho nông dân.
Đầu tháng 2, Trung Quốc đã công bố “Văn kiện trung ương số 1” cho năm 2024, nêu rõ các ưu tiên nhằm thúc đẩy toàn diện quá trình hồi sinh nông thôn trong năm nay. Văn kiện kêu gọi nỗ lực tăng cường vai trò của phát triển khoa học công nghệ trong việc thúc đẩy tái thiết nông thôn.
Dữ liệu từ Bộ Nông nghiệp và nông thôn cho thấy tỷ lệ đóng góp của tiến bộ khoa học và công nghệ nông nghiệp của Trung Quốc đạt 62,4% vào năm 2022. Được hỗ trợ bởi sự đóng góp ngày càng tăng từ máy móc và công nghệ nông nghiệp, Trung Quốc đã đạt được sản lượng thu hoạch ngũ cốc trên 650 triệu tấn trong năm thứ chín liên tiếp vào năm 2023.
Khi quá trình hồi sinh nông thôn tiếp tục tiến triển ở Trung Quốc, cơ sở hạ tầng Internet đang nhanh chóng mở rộng đến các vùng nông thôn hẻo lánh. Đến cuối năm 2022, số người dùng Internet ở nông thôn Trung Quốc đã vượt quá 300 triệu. Nông thôn Trung Quốc được kết nối với phần còn lại của thế giới hơn bao giờ hết, giúp người dân làng dễ dàng tìm được việc làm tại địa phương và tiếp cận khách hàng ở xa hơn.
Các chính sách hỗ trợ của đất nước dành cho khu vực nông thôn mạnh mẽ đến mức có nhiều dư địa cho phát triển nông thôn hơn bao giờ hết. Theo Bộ Nông nghiệp và nông thôn, nhờ thương mại điện tử phát triển mạnh mẽ ở nông thôn, doanh số bán lẻ trực tuyến của Trung Quốc ở khu vực nông thôn đã tăng lên 2,49 nghìn tỷ nhân dân tệ vào năm 2023. Dữ liệu từ Cục Thống kê Quốc gia cho thấy thu nhập bình quân đầu người ở nông thôn đạt 21.691 nhân dân tệ vào năm ngoái, tăng 7,6% so với năm trước.
"Văn kiện trung ương số 1" năm nay lần đầu tiên đề xuất thực hiện các dự án phát triển chất lượng cao cho thương mại điện tử ở nông thôn, thúc đẩy xây dựng cơ sở phát sóng trực tiếp về thương mại điện tử cấp quận và phát triển hoạt động bán hàng trực tuyến của đặc sản địa phương ở nông thôn.
Ngoài ra, mạng lưới hậu cần cũng đang được triển khai trên khắp các vùng nông thôn rộng lớn của Trung Quốc. Ví dụ, Long Nam đã cải thiện cơ sở hạ tầng hậu cần nông thôn trong những năm gần đây với hệ thống hậu cần ba cấp, bao gồm 9 trung tâm phân phối thống nhất cấp quận và cấp huyện, 199 trạm dịch vụ thị trấn và 2.404 điểm dịch vụ cấp thôn. Giờ đây, thời gian giao hàng thông thường đã giảm từ khoảng một tuần xuống chỉ còn hai hoặc ba ngày ở khu vực nông thôn.
Khi Chen Zhe, người đang làm việc trong lĩnh vực tiếp thị thương hiệu ở Thượng Hải, trở về nhà ở làng Yucun, huyện Anji, tỉnh Chiết Giang, phía đông Trung Quốc, vào năm 2022, ban đầu ông chỉ dự định ở lại một hoặc hai ngày.
Tuy nhiên, chuyến thăm của ông kết thúc kéo dài đến ba tháng. Chính quyền địa phương đang tuyển dụng “đối tác toàn cầu” và mời hơn 60 thanh niên, trong đó có Chen, phát triển các mô hình kinh doanh mới cho ngôi làng. Việc một ngôi làng nhỏ thu hút nhân tài từ khắp nơi trên thế giới là một điều khá táo bạo.
Là một ngôi làng giàu tài nguyên đá vôi chất lượng cao, Yucun đã trải qua tình trạng suy thoái môi trường khi hơn một nửa người dân địa phương sống dựa vào hoạt động khai thác đá trong những năm 1980 và 1990.
Năm 2003, Chiết Giang phát động Chương trình phục hồi nông thôn xanh. Họ bắt đầu với sứ mệnh cải thiện điều kiện sống ở nông thôn bằng cách cải tạo khoảng 10.000 ngôi làng hợp nhất trong 5 năm và bằng cách biến khoảng 1.000 ngôi làng trong số đó được coi là làng trung tâm thành những ví dụ về sự thịnh vượng vừa phải về mọi mặt.
Nhờ chương trình này, Yucun đã bắt tay vào con đường phát triển xanh bằng cách thúc đẩy ngành du lịch sinh thái. Giờ đây nó đã trở thành hình mẫu của vùng quê xinh đẹp Trung Quốc sau hai thập kỷ nỗ lực không ngừng nghỉ. Năm 2021, nơi đây được Tổ chức Du lịch Thế giới Liên hợp quốc vinh danh là một trong những "Ngôi làng du lịch tốt nhất". Các khu vực nông thôn ngày càng trở nên hấp dẫn hơn đối với giới trẻ.
Chương trình đối tác toàn cầu không chỉ đơn giản là một dự án đầu tư mà là một sáng kiến nhằm thu hút những người trẻ có cùng chí hướng khởi nghiệp và thúc đẩy phát triển xanh. Mô hình của Yucun có thể truyền cảm hứng cho sự phát triển của các ngôi làng trên khắp Trung Quốc. "Văn kiện trung ương số 1" năm nay cũng nhấn mạnh sự cần thiết phải tận dụng kinh nghiệm thu được từ Chương trình Phục hồi Nông thôn xanh để thúc đẩy quá trình phục hồi nông thôn của đất nước.
Kể từ khi chương trình đối tác toàn cầu của làng được triển khai vào tháng 7 năm ngoái, 42 dự án đã được giới thiệu ở đó, bao gồm nghiên cứu và giáo dục, sáng tạo văn hóa, nền kinh tế kỹ thuật số và ngành nông lâm nghiệp. Chương trình đã thu hút hơn 1.100 thanh niên trong và ngoài nước đến làm việc và sinh sống tại Yucun và các làng lân cận.
Trong nỗ lực giữ chân người trẻ, các vùng nông thôn của Chiết Giang đang có những bước tiến nhằm cung cấp cho họ các dịch vụ công giống như ở thành phố. Một trung tâm dịch vụ kỹ thuật số được xây dựng tại làng Xiantan, huyện Đức Thanh, được trang bị phòng khám sức khỏe, trung tâm chăm sóc trẻ em, phòng tập thể dục và phòng tập khiêu vũ, cung cấp các dịch vụ trọn gói từ chăm sóc trẻ em đến chăm sóc người già. Các không gian văn hóa như thư viện và phòng trưng bày nghệ thuật hiện là cảnh tượng phổ biến ở vùng nông thôn Chiết Giang, một điểm thu hút khác đối với những người nông dân mới.