Đoàn công tác của Văn phòng Điều phối nông thôn mới Trung ương làm việc với Sở Nông nghiệp và Môi trường và một số xã trên địa bàn tỉnh Tuyên Quang về chuyển đổi số trong xây dựng nông thôn mới

Hoàn thiện hành lang pháp lý và huy động nguồn lực

Chuyển đổi số trong xây dựng nông thôn mới ở Tuyên Quang đang được đẩy mạnh trên cả ba trụ cột chính quyền số, kinh tế số và xã hội số, tập trung vào việc ứng dụng công nghệ vào quản lý, sản xuất, kinh doanh và nâng cao đời sống người dân. Tỉnh đang nỗ lực phát triển hạ tầng số, nâng cao kỹ năng số cho người dân, và xây dựng các mô hình nông thôn mới gắn với chuyển đổi số. Ngay sau khi Quyết định 924 được ban hành, tỉnh Tuyên Quang đã thể hiện sự quyết tâm cao, cơ quan chuyên môn của tỉnh đã tích cực, chủ động tham mưu cho Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành Kế hoạch triển khai đồng bộ chương trình. Đặc biệt, việc ban hành Nghị quyết số 32/2022/NQ-HĐND và Nghị quyết số 20/2023/NQ-HĐND về mức hỗ trợ cụ thể, đã kịp thời tạo ra hành lang pháp lý và đảm bảo nguồn lực tài chính cho công tác triển khai.

Năm 2024, tỉnh đã bố trí 1,58 tỷ đồng để triển khai ba mô hình thí điểm xã nông thôn mới thông minh tại các xã trọng điểm: Vinh Quang (nay là xã Kim Bình), Thái Bình và Sơn Nam (nay là xã Sơn Thuỷ). Các mô hình này đang ứng dụng sâu rộng công nghệ trong quản lý hành chính và cung cấp dịch vụ công trực tuyến; giám sát an ninh trật tự và quảng bá du lịch và phát triển thương mại điện tử địa phương.

Hạ tầng số vươn tới từng thôn

Để đảm bảo người dân nông thôn có thể tiếp cận và sử dụng dịch vụ số, Tuyên Quang đã nỗ lực đầu tư xây dựng hạ tầng viễn thông. Đến nay, 100% thôn, tổ dân phố trên địa bàn tỉnh đã được phủ sóng điện thoại di động; gần 55% hộ gia đình đã có kết nối Internet băng rộng cố định. Mạng truyền số liệu chuyên dùng được triển khai đến 100% đến cơ quan nhà nước từ cấp tỉnh đến cấp xã. Hơn 60% dân số sở hữu điện thoại di động thông minh, tạo điều kiện thuận lợi cho việc ứng dụng công nghệ số trong đời sống. Cùng với đó, tỉnh đã tổ chức 20 lớp tập huấn về chuyển đổi số cho hơn 1.000 học viên, trang bị kiến thức, kỹ năng sử dụng công nghệ số cho người dân, hội viên, chủ thể OCOP.

Gắn với mục tiêu của Chương trình chuyển đổi số, Chuyển đổi số nông thôn Tuyên Quang đã đạt những con số ấn tượng trên cả ba trụ cột: (1) Chính quyền số: Quản lý minh bạch, hiệu quả thông qua việc 100% cơ quan hành chính các cấp đã sử dụng phần mềm quản lý văn bản và điều hành điện tử cho thấy sự chuyển dịch mạnh mẽ từ giấy tờ sang môi trường số. Thiết lập kênh tương tác đa chiều giữa chính quyền với người dân và doanh nghiệp qua Ứng dụng Chính quyền số Tuyên Quang (App Tuyên Quang ID), đặc biệt tính năng phản ánh hiện trường đã phát huy hiệu quả. (2) Kinh tế số: Đưa OCOP lên không gian mạng. Các sản phẩm OCOP được đưa lên các sàn thương mại điện tử (TMĐT). Mô hình “Chợ 4.0 - thanh toán không tiền mặt” được nhân rộng tại nhiều địa phương, thay đổi thói quen giao dịch truyền thống; 85% dân số trên 15 tuổi đã có tài khoản giao dịch điện tử, vượt chỉ tiêu nhiều địa phương khác. Nhiều nông sản chủ lực đã ứng dụng công nghệ số, ví dụ như năm 2024, gần 8.000 quả bưởi Soi Hà đã được xuất khẩu sang thị trường Vương quốc Anh nhờ tuân thủ quy trình kiểm tra chất lượng khắt khe và truy xuất nguồn gốc rõ ràng. (3) Xã hội số: Phổ cập dịch vụ thiết yếu: Ứng dụng VNeID đang được phổ cập rộng rãi, giúp người dân dễ dàng tiếp cận các dịch vụ số về y tế, giáo dục, an sinh xã hội.

Dù đã đạt được một số kết quả bước đầu trong thực hiện chuyển đổi số trong xây dựng nông thôn mới, Tuyên Quang vẫn còn không ít khó khăn trong thực hiện chuyển đổi số xây dựng nông thôn mới như: việc thay đổi thói quen, nhận thức chưa đầy đủ về lợi ích của chuyển đổi số. Ngoài ra, còn có các thách thức về hạn chế hạ tầng công nghệ, thiếu nguồn nhân lực có kỹ năng số, và khó khăn trong việc thích ứng với các tiêu chí nông thôn mới thay đổi.

Để giải quyết những khó khăn này, Tuyên Quang đã và đang nỗ lực tháo gỡ bằng nhiều giải pháp, từ chỉ đạo quyết liệt từ cấp tỉnh đến cơ sở, triển khai các kế hoạch chuyển đổi số, đến việc tổ chức các diễn đàn để thúc đẩy ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu nông thôn mới thông minh bền vững, cần tiếp tục phối hợp chặt chẽ giữa các bên và thu hút nguồn lực đầu tư vào cả hạ tầng lẫn con người.

Những nỗ lực này không chỉ giúp Tuyên Quang đạt mục tiêu xây dựng xã nông thôn mới thông minh mà còn góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết số 111/2024/QH15 về các Chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2026 - 2030, hướng tới xây dựng nông thôn Tuyên Quang hiện đại, văn minh và bền vững.