Xã Tiến Bộ nằm ở phía Nam huyện Yên Sơn, giáp với 07 xã gồm: Minh Thanh, Tú Thịnh, Thượng Ấm, Vĩnh Lợi (huyện Sơn Dương); Thái Bình, Công Đa (huyện Yên Sơn). Xã có tuyến đường quốc lộ 37 chạy qua và cách trung tâm Thành phố Tuyên Quang khoảng trên 20km. 

Qua rà soát năm 2011, xã Tiến Bộ mới đạt 3/19 tiêu chí theo Bộ tiêu chí quốc gia về xã nông thôn mới. Đời sống của nhân dân còn nhiều khó khăn, tỷ lệ hộ nghèo cao (chiếm 18,4 %), thu nhập bình quân đầu người mới đạt 8,44 triệu đồng/người/năm. Khả năng khai thác đất, đặc biệt là đất sản xuất nông nghiệp hiệu quả thấp, chưa quy hoạch thành các vùng sản xuất hàng hóa tập trung, giá trị sản phẩm trên một đơn vị diện tích còn thấp so với tiềm năng; sản xuất tiểu thủ công nghiệp, ngành nghề nông thôn chưa phát triển; hạ tầng kinh tế - xã hội chưa được quan tâm đầu tư... Đặc biệt, về đội ngũ cán bộ xã, thôn chưa có kiến thức, cũng như kinh nghiệm và hiểu biết về Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới.

Trao đổi về những giải pháp thực hiện Chương trình xây dựng nông thôn mới, đồng chí Trần Quyết Cường, Chủ tịch UBND, Trưởng Ban quản lý xây dựng nông thôn mới xã Tiến Bộ cho biết: Khó khăn là như vậy, nhưng Ban Chỉ đạo xã luôn ý thức một cách đầy đủ về ý nghĩa của Chương trình. Do vậy, khi triển khai xây dựng Đề án, xã đã xác định mục tiêu và giải pháp hết sức cụ thể: Tổ chức lại sản xuất nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa phát triển toàn diện, bền vững, có năng suất, chất lượng, có khả năng cạnh tranh cao; tạo điều kiện thuận lợi để phát triển thương mại và mở rộng ngành nghề, dịch vụ ở nông thôn với cơ cấu kinh tế hợp lý, gắn với chuyển dịch cơ cấu lao động nhằm giải quyết việc làm, tăng thu nhập cho nông dân và người lao động; thực hiện đồng bộ và có hiệu quả các giải pháp để xóa đói giảm nghèo, thực hiện tốt các chính sách an sinh xã hội; từng bước hoàn thiện cơ sở hạ tầng nông thôn, thực hiện phương châm “nhà nước và nhân dân cùng làm”, tạo điều kiện cho “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra” và cùng hưởng lợi trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa; tiến tới xây dựng nông thôn mới phát triển toàn diện theo hướng văn minh, gắn với bảo vệ môi trường sinh thái, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, đảm bảo an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội.

Đồng chí Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã tiếp tục khẳng định: Mục tiêu thì đã rõ, tuy nhiên việc làm thế nào để hoàn thành mục tiêu đề ra mới là vấn đề quan trọng. Chính vì vậy, bắt đầu triển khai Đề án, xã đã tập trung chỉ đạo thực hiện quyết liệt nhóm tiêu chí kinh tế và tổ chức sản xuất; tuyên truyền, vận động và hướng dẫn người dân chủ động thực hiện các tiêu chí về nhà ở dân cư, cải tạo vườn tạp, mở rộng quy mô sản xuất, tham gia xây dựng các công trình hạ tầng theo chính sách “Nhân dân làm, Nhà nước hỗ trợ”. Đặc biệt, việc chú trọng lựa chọn nội dung công việc cụ thể (hàng tháng tổ chức tổng vệ sinh toàn xã, lắp đặt bể chứa rác đến từng hộ, đẩy mạnh phong trào “5 không, 3 sạch”, xây dựng, nâng cấp công trình vệ sinh, chuồng trại chăn nuôi,...) trong thực hiện tiêu chí môi trường và an toàn thực phẩm đã có tác động không nhỏ đến nếp nghĩ, cách làm và ý thức  của người dân trong thực hiện Chương trình.

Với việc lựa chọn tiêu chí cụ thể để làm trước, kết hợp lồng ghép nguồn lực từ các cơ chế, chính sách, từ các nguồn vốn và các Chương trình dự án, cùng sự vào cuộc chủ động, tích cực của người dân và sự quyết tâm của cả hệ thống chính trị. Sau hơn 09 năm thực hiện Chương trình, diện mạo nông thôn xã Tiến Bộ đã có sự đổi thay rõ rệt:

Về thu nhập, thông qua việc khai thác hiệu quả diện tích rừng sản xuất trên 3.000ha để phát triển kinh tế lâm nghiệp (với 1500ha được cấp chứng chỉ FSC, liên kết tiêu thụ với Công ty Giấy An Hòa), tận dụng hiệu quả diện tích đất  ven khe, suối phát triển trồng tre măng Bát Độ; đồng thời tích cực chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi; chú trọng đổi mới và phát triển các hình thức tổ chức sản xuất (xã đã phát triển được 04 Hợp tác xã nông lâm nghiệp), thực hiện hiệu quả công tác đào tạo nghề gắn với tạo việc làm, liên kết với doanh nghiệp để đưa lao động đến các khu công nghiệp, nhà máy,... đã góp phần nâng thu nhập bình quân đầu người lên 33 triệu đồng/người/năm 2019 (tăng 3,9 lần so với năm 2011); hoàn thành các tiêu chí về lao động việc làm và tổ chức sản xuất. Cùng với việc thực hiện hiệu quả các giải pháp giảm nghèo, chính sách an sinh xã hội, đến nay tỷ lệ hộ nghèo toàn xã còn 8,26% (giảm 10,14% so với năm 2011).

Nhà văn hóa xã Tiến Bộ, huyện Yên Sơn

Về hạ tầng kinh tế xã hội, xã đã hoàn thành 3/4 chỉ tiêu thuộc tiêu chí giao thông; cơ sở vật chất trường học đáp ứng yêu cầu dạy học (phấn đấu hoàn thành năm 2020); đảm bảo cơ sở vật chất văn hóa thôn đạt chuẩn, tiếp tục củng cố chỉ tiêu sân thể thao xã để đạt chuẩn tiêu chí; đạt chuẩn tiêu chí, chỉ tiêu về: Thủy lợi, Cơ sở hạ tầng Thương mại nông thôn; Thông tin Truyền thông, Trạm Y tế xã,... Đồng thời đảm bảo tỷ lệ người dân được sử dụng nước hợp vệ sinh trên 94,75%, các công trình vệ sinh đạt chuẩn trên 75% và chuồng trại chăn nuôi hợp vệ sinh trên 70%.

Đặc biệt, trong thực hiện tiêu chí nhà ở dân cư xã đã nâng tỷ lệ nhà ở đạt chuẩn từ 58,87% năm 2011 lên 83% năm 2019 và chủ động thực hiện xóa 92 nhà tạm, dột nát, góp phần thực hiện hoàn thành tiêu chí. Thực hiện thành công tiêu chí Nhà ở dân cư, đó là sự chủ động, nỗ lực và thể hiện sự mong mỏi của người dân trong việc quyết tâm đưa xã Tiến Bộ sớm hoàn thành đạt chuẩn nông thôn mới.

 Người dân trên địa bàn xã chủ động trong việc nâng cấp nhà ở đạt chuẩn

Một kết quả hết sức quan trọng khác, để hoàn thành 13/19 tiêu chí, với 42/49 chỉ tiêu đã đạt, xã Tiến Bộ đã huy động được nguồn lực trên 33,7 tỷ  đồng, trong đó: Nhân dân đóng góp trên 5%; huy động từ doanh nghiệp trên 5%; còn lại là nguồn vốn hỗ trợ từ ngân sách nhà nước, vốn tín dụng.

Phát huy những kết quả đã đạt được, tin tưởng rằng trong năm 2020 xã Tiến Bộ sẽ hoàn thành 100% các tiêu chí mà người dân có thể chủ động thực hiện, đồng thời duy trì, giữ vững và nâng cao chất lượng tiêu chí đã đạt theo chuẩn xã nông thôn mới nâng cao, xã nông thôn mới kiểu mẫu và sẽ sớm hoàn thành các tiêu chí còn lại trên cơ sở sự hỗ trợ đầu tư của nhà nước trong thời gian tiếp theo./.