Phát huy sức mạnh tổng hợp thực hiện hiệu quả chương trình giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới

Sau 5 năm triển khai thực hiện Chỉ thị số 40-CT/TW, ngày 22-11-2014 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với tín dụng chính sách xã hội đã phát huy vai trò, trách nhiệm của cả hệ thống chính trị trong việc huy động nguồn vốn thực hiện hiệu quả Chương trình mục tiêu Quốc gia về giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới. Đời sống của người dân, đặc biệt là người nghèo ngày càng được cải thiện nhờ tiếp cận với nguồn vốn vay ưu đãi xây dựng các mô hình kinh tế, góp phần tạo diện mạo mới ở mỗi vùng quê.

Phát huy vai trò của cấp ủy đảng,  chính quyền các cấp

Cấp ủy, chính quyền các cấp trong tỉnh đã xác định rõ vai trò quan trọng của tín dụng chính sách xã hội trong việc thực hiện mục tiêu giảm nghèo, giải quyết việc làm, xây dựng nông thôn mới, bảo đảm an sinh xã hội của địa phương. Trên cơ sở đó, đã quan tâm, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động tín dụng chính sách xã hội trên địa bàn. 

Theo đó, đã bố trí 100% Chủ tịch UBND cấp xã tham gia Ban đại diện Hội đồng Quản trị Ngân hàng Chính sách xã hội cấp huyện; quan tâm bố trí nguồn vốn ủy thác cho vay; hỗ trợ phương tiện, trang thiết bị, trụ sở làm việc; địa điểm cho hoạt động giao dịch của Ngân hàng Chính sách xã hội tại trụ sở UBND cấp xã. UBND tỉnh đã chỉ đạo UBND cấp xã mở 141 điểm giao dịch tại trụ sở 141 UBND các xã, phường, thị trấn; chỉ đạo lồng ghép vốn tín dụng chính sách với các nguồn vốn khác của địa phương để giúp người dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, tăng năng suất, tăng thu nhập cho người dân và cộng đồng xã hội. 

Hàng năm, bên cạnh việc tranh thủ tối đa nguồn vốn các chương trình tín dụng chính sách từ Trung ương chuyển về, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã chỉ đạo bố trí ngân sách cấp tỉnh, cấp huyện để bổ sung nguồn vốn cho vay đối với hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác trên địa bàn. Tính đến 30-6-2019, tổng nguồn vốn đạt 2.617,9 tỷ đồng, tăng 981,8 tỷ đồng so với cuối năm 2014. Trong đó, nguồn vốn nhận ủy thác tại địa phương tăng 34,9 tỷ đồng, nâng tổng nguồn vốn nhận ủy thác của địa phương đến nay đạt 40,57 tỷ đồng. Hiện, trên địa bàn tỉnh đang triển khai thực hiện 16 chương trình tín dụng chính sách, tăng 6 chương trình so với trước khi có Chỉ thị số 40-CT/TW, tổng dư nợ đạt 2.613,7 tỷ đồng, với  95.750 hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác còn dư nợ; tăng trưởng tín dụng trong 5 năm là 981,3 tỷ đồng, tỷ lệ tăng trưởng bình quân hàng năm đạt 9,93%.


Cán bộ Phòng Giao dịch Ngân hàng Chính sách xã hội huyện Yên Sơn (ngoài cùng bên trái) kiểm tra 
việc sử dụng nguồn vốn vay trồng bưởi của anh Nguyễn Văn Luyện, thôn 20, xã Kim Phú (Yên Sơn). Ảnh: Quốc Việt

Từ năm 2014 đến nay, toàn tỉnh đã có 147.573 lượt hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác được vay vốn từ Ngân hàng Chính sách xã hội, trong đó đã giúp cho hơn 54 nghìn hộ thoát nghèo, tỷ lệ hộ nghèo của tỉnh cuối năm 2018 theo chuẩn nghèo đa chiều là 15,38%. Nguồn vốn vay giúp các xã hoàn thành tiêu chí hộ nghèo, nhà ở dân cư, trong xây dựng nông thôn mới.

Ông Chẩu Văn Toan, Chủ tịch UBND xã Khuôn Hà (Lâm Bình) nhấn mạnh, nguồn vốn tín dụng chính sách đã góp phần thay đổi diện mạo nông thôn mới trên địa bàn xã, tỷ lệ hộ nghèo giảm từ 50,18% năm 2015 xuống còn 10,95% năm 2018. Xã đã hoàn thành mục tiêu xây dựng nông thôn mới năm 2017. Thông qua nguồn vốn, đã hình thành nhiều mô hình kinh tế hiệu quả, tiêu biểu như cơ sở sản xuất đồ thủ công mỹ nghệ mây tre đan của ông Chẩu Thanh Phương, thôn Nà Kẹm. Trung bình mỗi tháng, xưởng sản xuất cung cấp cho thị trường từ 1.800 đến 2.300 sản phẩm các loại, đem lại doanh thu gần 50 triệu đồng; tạo việc làm cho 7 lao động, thu nhập 4 triệu đồng/người/tháng.

“Cầu nối” đưa nguồn vốn đến với người dân

Trong quá trình triển khai các chương trình tín dụng chính sách, Ngân hàng Chính sách xã hội các cấp đã nhận được sự quan tâm phối hợp chặt chẽ của Hội Phụ nữ, Đoàn Thanh niên, Hội Nông dân, Hội Cựu chiến binh từ tỉnh đến cơ sở thông qua hoạt động nhận ủy thác. Các tổ chức đoàn thể đã cùng với Ngân hàng Chính sách xã hội thành lập các tổ tiết kiệm và vay vốn, hướng dẫn và thực hiện chặt chẽ việc bình xét đối tượng vay vốn theo quy định.

Ngân hàng Chính sách xã hội phối hợp với chính quyền các địa phương, các đoàn thể chính trị - xã hội quản lý 2.545 tổ tiết kiệm và vay vốn hoạt động tại thôn, tổ dân phố. Qua đó, đã góp phần công khai các chủ trương, chính sách tín dụng của Nhà nước, danh sách hộ vay vốn và các quy trình thủ tục cho vay. Hoạt động của các tổ tiết kiệm và vay vốn thực sự là cầu nối đưa nguồn vốn đến với hộ nghèo và các đối tượng chính sách để xây dựng các mô hình kinh tế, làm nhà ở và các công trình nước sạch. 

Bà Trần Thị Non, Tổ trưởng Tổ tiết kiệm và vay vốn thôn Làng Bát 1, xã Tân Thành (Hàm Yên) cho biết, Tổ tiết kiệm và vay vốn thôn Làng Bát 1 do Hội Phụ nữ xã quản lý, hoạt động hiệu quả thông qua việc trả gốc và lãi đúng kỳ hạn của các tổ viên. Tổ  đang quản lý 5 chương trình vay vốn với tổng dư nợ đạt hơn 1,9 tỷ đồng với 47 hộ. Tổ không có nợ quá hạn và tỷ lệ thu lãi luôn đạt 100%. Việc bình xét vay vốn được thực hiện công khai, dân chủ, đúng đối tượng, mức vay căn cứ vào nhu cầu sản xuất, kinh doanh của từng gia đình. Hội Phụ nữ xã thường xuyên hướng dẫn các thành viên vay vốn trong tổ sử dụng vốn vay đúng mục đích, có hiệu quả. Nhờ đó, trong những năm qua thôn đã có 10 hộ thoát nghèo bền vững.

Phương thức ủy thác cho vay thông qua các tổ chức đoàn thể gắn với nâng cao năng lực hoạt động của tổ tiết kiệm đã khơi dậy trách nhiệm của  cộng đồng đối với công tác giảm nghèo, tạo động lực để các hộ nghèo vươn lên. Anh Bùi Thanh Lượng, thôn Bình Ca 2, xã Tứ Quận (Yên Sơn) năm 2015 được tổ tiết kiệm vay vốn hỗ trợ các thủ tục vay 30 triệu đồng của Phòng Giao dịch Ngân hàng Chính sách xã hội huyện đầu tư nuôi trâu sinh sản. Đến nay, gia đình anh đã có 6 con trâu; đầu tư 1.000 m2 ao thả cá, trồng 100 cây cam Vinh, 100 cây cam sành. Gia đình anh đã được công nhận thoát nghèo. Anh cho biết, nguồn vốn của Ngân hàng Chính sách “là bà đỡ” cho các hộ nghèo. 

Nâng cao năng lực, hiệu quả hoạt  động của Ngân hàng Chính sách xã hội

Bảo đảm không ngừng nâng cao năng lực, hiệu quả hoạt động của Ngân hàng Chính sách xã hội, UBND tỉnh và các huyện, thành phố đã thành lập Ban đại diện Hội đồng Quản trị Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh và 7 huyện, thành phố. Hiện nay, Ban đại diện Hội đồng Quản trị các cấp trên địa bàn tỉnh gồm 230 thành viên, trong đó, cấp tỉnh có 13 thành viên, cấp huyện 217 thành viên.

Ban đại diện Hội đồng Quản trị các cấp đã có nhiều đóng góp quan trọng, có hiệu quả trong việc triển khai thực hiện các chương trình tín dụng chính sách, tháo gỡ kịp thời những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện tại cơ sở. Các thành viên Ban đại diện Hội đồng Quản trị là lãnh đạo của các sở, ngành trên địa bàn đã làm tốt vai trò, trách nhiệm trong việc tham mưu gắn kết việc thực hiện các Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững với các chương trình tín dụng chính sách. Hàng năm, thông qua công tác kiểm tra, giám sát của Ban đại diện các cấp đã kịp thời xử lý, khắc phục những khó khăn, vướng mắc tại cơ sở giúp chính quyền địa phương, các tổ chức chính trị - xã hội nhận ủy thác và nhân dân thực hiện đúng chính sách tín dụng và hướng dẫn nghiệp vụ của Ngân hàng Chính sách xã hội.

Hiện nay, mạng lưới hoạt động của Ngân hàng Chính sách xã hội trên địa bàn tỉnh gồm có NHCSXH tỉnh và 6 Phòng Giao dịch Ngân hàng Chính sách xã hội cấp huyện, với 141 điểm giao dịch xã, 2.545 tổ tiết kiệm và vay vốn. Trụ sở làm việc của Ngân hàng Chính sách tỉnh, huyện và điểm giao dịch xã được trang bị đầy đủ công cụ lao động đã giúp cho bộ máy điều hành hoạt động tín dụng chính sách xã hội trên địa bàn phục vụ đầy đủ, kịp thời nhu cầu vay vốn của người nghèo và các đối tượng chính sách khác.

Hàng năm, Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh đã tổ chức thực hiện tốt công tác kiểm tra toàn diện tại Phòng Giao dịch Ngân hàng Chính sách xã hội các huyện, thành phố và hệ thống các chỉ tiêu giám sát từ xa đáp ứng được yêu cầu quản trị, điều hành từ Trung ương đến địa phương. Thông qua đó để xem xét, đánh giá kết quả hoạt động Ngân hàng Chính sách xã hội nhằm cảnh báo rủi ro, rà soát, bổ sung, chấn chỉnh kịp thời bất cập, sai sót. Do đó, chất lượng công tác kiểm tra, kiểm soát được nâng lên cả về chất và lượng, các đơn vị tuân thủ, chấp hành chủ trương của Đảng, chính sách của Nhà nước và quy chế, quy trình nghiệp vụ của ngành.

Trong thời gian tới, Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh tiếp tục nâng cao năng lực hoạt động để thực hiện các chương trình, dự án tín dụng chính sách tại địa phương, bảo đảm triển khai hiệu quả hơn nữa Chỉ thị số 40 CT/TW của Ban Bí thư, góp phần thực hiện hiệu quả Chương trình giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới, không ngừng nâng cao đời sống nhân dân. 

Bài, ảnh: Thành Công/Báo Tuyên Quang

Tin cùng chuyên mục